Już za parę dni będziemy obchodzić jedno z najbardziej kolorowych świąt w roku, a mianowicie Wielkanoc. Jest to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijan upamiętniające mękę, śmierć i zmartwychwstanie Pana Jezusa. Tę uroczystość poprzedza okres Wielkiego Postu, który rozpoczyna się od Środy Popielcowej.
Z tradycją zmartwychwstania pańskiego nieodłącznie wiąże się kilka elementów:
- NIEDZIELA PALMOWA – symbolizuje przybycie Jezusa Chrystusa do Jerozolimy oraz rozpoczyna Wielki Tydzień. W tym dniu idziemy do kościoła w celu poświęcenia naszych palem, którą jest najczęściej gałązka wierzby bądź wiązanka żywych lub suszonych roślin. Jedną z dość starych tradycji jest połknięcie jednego „kotka” z owej palmy w celu zapewnienia sobie zdrowia przez cały rok,
- ŚWIĘCONKA – w Wielką Sobotę odbywa się święcenie pokarmów, które później spożywamy na świąteczne śniadanie. Jest to pogańska tradycja, która została uświęcona przez Kościół. Choć zawartość koszyczka różni się w zależności od regionu, to w żadnym nie powinno zabraknąć jajek, baranka, soli, chleba, kiełbasy oraz chrzanu,
- PISANKI – pochodzenie tradycji malowania jajek nie jest do końca znane. Każdy kolor symbolizuje coś innego:– fioletowy i niebieski oznaczają czas Wielkiego Postu,
– czerwony symbolizuje krew Chrystusa przelaną na krzyżu,
– zielony, brązowy i żółty wyrażają radość.
Istnieje wiele naturalnych sposobów malowania jajek. Można zafarbować je poprzez gotowanie w łupinach cebuli, kwiatach malwy lub kory dębu.
W wielu polskich miastach świętowanie zmartwychwstania Jezusa zwiastuje donośne bicie dzwonów o poranku w Niedzielę Wielkanocną oraz odprawienie uroczystej Mszy Świętej, zwanej rezurekcją.
Po przybyciu z kościoła, rodziny zasiadają do wspólnego śniadania wielkanocnego, na którym, przede wszystkim, nie powinno zabraknąć święconki, babki wielkanocnej i mazurka. Przed rozpoczęciem posiłku, wedle tradycji, każdy z domowników dzieli się jajkiem.
Na świątecznym stole powinien pojawić się również bukiet bazi z pierwszymi wiosennymi kwiatami, który nada świąteczny nastrój.
Istotnym elementem każdych świąt są również prezenty. Na Śląsku rodzice chowają w domu lub ogrodzie koszyczek ze słodyczami dla swoich dzieci, które “przyniósł” zając wielkanocny. Zwyczaj ten rozpowszechnił się w formie obdarowywania się w tym dniu drobnymi upominkami, zwanymi inaczej “zajączkami”.
Poza Niedzielą Wielkanocną obchodzimy także Lany Poniedziałek lub też Śmigus-dyngus – dzień, w którym możemy nawzajem polewać się zimną wodą i mając z tego sporo zabawy.
Zwyczaj ten stanowi słowiańską tradycję, która polegała na symbolicznym biciu się witkami wierzby lub palmami po nogach i oblewaniu się zimną wodą, co symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób, a w późniejszym czasie także i z grzechu. Słowianie uważali, że oblewanie się zimną wodą sprzyja płodności, dlatego przede wszystkim zostawały oblewane niezamężne młode dziewczyny. Trzeciego dnia według tradycji Słowian dzień wcześniej oblane panny mogły odwdzięczyć się tym samym panom.
Współcześnie lany poniedziałek nie ma nic wspólnego z tradycją ponieważ oblewa się każdego, nawet nieznajomego, a w zabawie biorą udział głównie dzieci i młodzież. Czas Wielkanocy sprzyja zakupom gadżetów na wodę, takich jak pistolety czy plastikowe jajka.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Życzymy Wam, aby te święta były kolorowe jak pisanki i wiosenne kwiaty, na stole gościł czekoladowy zajączek w towarzystwie pysznej babki a pogoda w poniedziałek wielkanocny sprzyjała do oblewania się nawzajem wodą 🙂
Autorki: Anna Warszawska, Hanna Paprocka