Piłka nożna zmieniła się diametralnie od 1863 roku, czyli od utworzenia The Football Association, która stanowiła pierwszą ligę piłkarską.
Obecnie zawodowy piłkarz jest postacią medialną, znaną na całym świecie i zarabiającą duże pieniądze.
Kiedyś wyglądało to zupełnie inaczej. W filmie „United”, opowiadającym o losach piłkarzy Manchesteru United padły słowa: „Jeśli chcesz zaimponować kobiecie, powiedz jej, że jesteś ślusarzem lub rzemieślnikiem ale nigdy nie mów, że jesteś piłkarzem!”.
Głównym czynnikiem wzrostu popularności piłki nożnej jest rozwój mediów. Portale internetowe umożliwiają globalną komunikację i szybki przekaz informacji. Dzięki temu ludzie z Timuru Wschodniego mogą oglądać mecze Realu Madryt w każdy weekend.
Naturalnym przebiegiem zdarzeń jest to, że im więcej kibiców ogląda mecze danej drużyny i wykazuje zainteresowanie życiem zespołu i zawodników, to przyrost pieniężny w środowisku piłkarskim jest o wiele wyższy.
Pod koniec XX wieku Manchester United odnotował przychody porównywalne do obrotów jednego sklepu sieci TESCO. Czerwone diabły we wrześniu 2019 zanotowały obrót w wysokości 627,1 mln funtów, co pokazuje, że piłka nożna stanowi jedną z najpopularniejszych rozrywek na świecie w XXI wieku.
Jeśli jednak spojrzymy dokładniej na dochody poszczególnych klubów, dojdziemy do wniosku, że głównym czynnikiem napędzającym ich finanse są pieniądze kibiców.
Kluby Premier League za sezon 2018/2019 otrzymały łącznie 2,5 miliarda funtów z praw do transmisji, z czego na konto Liverpoolu wpłynęło ok. 152 mln.
Weźmy teraz pod uwagę Real Madryt. Przychód operacyjny tego klubu w sezonie 1999/2000 wynosił 118 mln euro, natomiast kilkanaście lat później (2014/2015) wzrósł aż do 578 mln euro.
Jak pokazuje wykres poniżej, przychody z marketingu piłkarskiego wzrosły o 11%.
Pieniądze w futbolu związane z promocją są ogromne. Kluby podpisują wielomilionowe kontrakty ze znanymi firmami, dzięki czemu Eden Hazard może biegać po boisku w koszulce Adidasa, a Real Madryt, dla którego gra, dostaje za to niebagatelne pieniądze.
Przytoczony klub stawia na pierwszym planie swoich kibiców. Dla Realu fanem nie jest tylko ten, kto chodzi na mecze i ogląda występy zespołu, ale jest także aktywnym członkiem, uczestniczącym w życiu klubu i wspierającym jego budowę.
Real Madryt jest w pełni własnością Socios (Socios, czyli pełnoprawny członek fanklubu, z możliwością decydowania o kierunku jego działania). Żeby osiągnąć taki status, typowy kibic musi płacić składkę roczną (około 160 euro) i być polecony przez trzech pozostałych Socios. Członkowie takiego stowarzyszenia mają wpływ na strukturę klubową i jej plan działania. Biorą udział w zgromadzeniach, mogą kandydować na stanowisko prezesa, wybieranym poprzez głosowanie.
Właśnie tego typu działania ukazują, że w niektórych klubach kibic jest najważniejszą osobą.
Z systemem Socios najczęściej można spotkać się w hiszpańskich ugrupowaniach. Niemiecki Bayern Monachium jest w ¼ własnością Adidasa, Audi i Allianz. Angielskie kluby są głównie własnością prywatnych osób. AS Roma stanowi własność amerykańskich grup inwestycyjnych.
Reasumując: kibice stanowią istotne osoby dla piłki nożnej, ponieważ przyczyniają się do wzrostu dochodów swoich ulubionych klubów.
Autor: Jakub Panek
Korekta: Renata Łabędź
Grafiki: Jakub Misiak
Tekst napisany w oparciu o informacje z “Futbonomii” Simona Kupera i Stefana Szymańskiego oraz z “Realu Madryt – strategii sukcesu” Stevena G. Mandisa.